Σίφνος, οι γνωστές και άγνωστες πλευρές της

Κείμενο: Δημήτρης Χατζής
Φωτογραφίες: Ρ. Αναστασιάδου-Ν. Κάλφας-Δ.Ε.Τ.Α.Σ., Μ. Κυριανίδης 

Έχω ταξιδέψει και έχω γνωρίσει σχεδόν όλα τα Κυκλαδονήσια. Τα χρόνια που πέρασα δουλεύοντας στα ψαροκάικα, στην τράτα, στα δίχτυα, στα παραγάδια, στον ξιφία μού χάρισαν εμπειρίες που λίγοι έζησαν και πολύ λιγότεροι μπορούν να ζήσουν σήμερα. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που επιλέγω τις περισσότερες φορές να ταξιδέψω σε αιγαιοπελαγίτικες γωνιές, όπως η αγαπημένη μου Σίφνος. Ελάτε να τη μοιραστούμε...

Η άφιξη 

Λίγο μετά τη Σέριφο, με την όμορφη Χώρα της να κρέμεται ολόλευκη πάνω στα απόκρημνα βράχια, αναδυόταν μπροστά μας, πάνω στο ηλιοβασίλεμα του καλοκαιριού, το βαθύ μπλε της θάλασσας και το γαλάζιο του ουρανού, η Σίφνος, με τον Προφήτη Ηλία και τον Άγιο Συμεών, τις δύο ψηλότερες κορυφές του νησιού, που δεσπόζουν στην εικόνα του ταξιδιώτη που πλησιάζει στο νησί. 

Ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα της Σίφνου

Γνωριμία με τα χωριά της Σίφνου

Οι Καμάρες, το λιμάνι, είναι το μεγαλύτερο παραλιακό χωριό και εδώ θα βρείτε τα περισσότερα τουριστικά γραφεία, πρακτορεία πλοίων, ξενοδοχεία, εστιατόρια, κάμπινγκ καθώς επίσης και γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων, μοτοποδηλάτων κ.λπ.
Η Απολλωνία ή Σταυρί πήρε το όνομα της από τον θεό Απόλλωνα και είναι κτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε τρεις λόφους. Εδώ βρίσκονται όλες οι δημόσιες υπηρεσίες, το Λαογραφικό Μουσείο και εμπορικά καταστήματα. Έχει ωραία εστιατόρια, μπαράκια, ζαχαροπλαστεία και είναι φυσικά το κέντρο της νυχτερινής ζωής και της διασκέδασης. Βόρεια της Απολλωνίας, στα 2 χλμ., βρίσκεται ο Αρτεμώνας, το χωριό με τα πανέμορφα νεοκλασικά, τις λουλουδιασμένες αυλές και τα γραφικά καλντερίμια, που πήρε το όνομα του από τη θεά Άρτεμη. Είναι αναμφίβολα το στολίδι της Σίφνου. 

Το Κάστρο

Η παλαιά πρωτεύουσα του νησιού και ένα από τα εντυπωσιακότερα χωριά του είναι το Κάστρο. Κτισμένο πάνω στην αρχαία Ακρόπολη, είναι δείγμα της ενετικής περιόδου και αξίζει να περπατήσετε στα όμορφα στενά του. Από τον περιφερειακό δρόμο μπορείτε να φτάσετε στο γραφικό εκκλησάκι Εφταμάρτυρος, πάνω σε ένα βράχο, σχεδόν «βυθισμένο» στη θάλασσα. Νότια του λόφου του Κάστρου σάς περιμένει η πανέμορφη παραλία Σεράλια, με καλό φαγητό στις ψαροταβέρνες δίπλα στα βότσαλα.
Στα νοτιοδυτικά της Σίφνου θα συναντήσετε τον πιο ιδιαίτερο κόλπο του νησιού, το Βαθύ. Πρόκειται για ένα υπήνεμο φυσικό λιμάνι, παλιό χωριό αγγειοπλαστών, που σήμερα γνωρίζει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη και έχει ωραία εστιατόρια, αμμουδιά, ρηχά νερά και υπέροχη θάλασσα.
Ο Πλατύ Γιαλός είναι το πιο κοσμοπολίτικο μέρος κυρίως την ημέρα. Ατέλειωτη αμμουδιά, πολλά μαγαζιά, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία, κότερα, φουσκωτά συνθέτουν την εικόνα του πιο «τρέντι» σημείου του νησιού. Αγαπημένο μέρος των Αθηναίων νεολαίων και πολλών επωνύμων.

Ο Φάρος

Αντίθετα ο Φάρος είναι ένα ήσυχο ψαροχώρι, με ασφαλές λιμάνι και με γραφικές συνεχόμενες παραλίες, όπου μπορεί κανείς να απολαύσει τη θάλασσα, τη γαλήνη και το μαγευτικό τοπίο. Τον Φάρο προτιμούν οι περιπατητές, οι οικογένειες, όσοι ασχολούνται με το ψάρεμα και την επαφή με τη φύση και εκτός τουριστικής περιόδου.
Το μοναδικό χωριό που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του νησιού είναι η Χερόνησσος. Έχει ένα μικρό λιμανάκι, δύο ταβερνάκια, όπου θα φάτε φρέσκο ψάρι, και μία ήσυχη αμμουδερή παραλία.

Τρεις μέρες στη Σίφνο

Το πρώτο βράδυ μου στο νησί, επέλεξα να επισκεφθώ τον Αρτεμώνα με τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τις ωραίες εκκλησίες και τα σπίτια με στοιχεία νεοκλασικών αρχοντικών, που άρχισαν να χτίζονται στις αρχές του περασμένου αιώνα και ξεφεύγουν από την κλασική κυκλαδίτικη μορφή. Ο Αρτεμώνας έχει μία αρχοντιά και ένα πλούτο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτιστικό, που ο επισκέπτης τον αντιλαμβάνεται έντονα περπατώντας μέσα στα δαιδαλώδη σοκάκια, με τις περιποιημένες ανθισμένες αυλές, τους ασπρισμένους αρμούς και τοίχους και τους ζωντανούς, φιλόξενους και χαμογελαστούς ανθρώπους. Έπρεπε όμως να σηκωθούμε νωρίς το πρωί για να γνωρίσουμε ορισμένα από τα πιο όμορφα μονοπάτια της Σίφνου.

Οι Φλάροι της Σίφνου

Ημέρα 1η-Πεζοπορία στο μονοπάτι "Χρυσοπηγή-Μεταλλείο-Φάρος- Φασολού-Σταυρός"

Η ξακουστή Χρυσοπηγή της Σίφνου

Κτισμένο πάνω σε μία βραχώδη νησίδα, το μοναστήρι της Παναγιάς της Χρυσοπηγής, της πολιούχου της Σίφνου, έχει γίνει διάσημο σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, αφού απεικονίζεται στις περισσότερες διαφημιστικές καμπάνιες του ελληνικού τουρισμού. Από τη Χρυσοπηγή, λοιπόν, ξεκινήσαμε νωρίς νωρίς, για να μη μας πιάσει ο ήλιος και η ζέστη, και κατηφορίσαμε δίπλα στο Αποκοφτό, την όμορφη αμμουδερή παραλία, με πολλά αλμυρίκια, πεύκα και ευκαλύπτους, δύο ταβέρνες και πολύ λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Τη διασχίσαμε και αρχίσαμε να ανεβαίνουμε το μονοπάτι, ανάμεσα από πουρνάρια, φασκόμηλα και ρίγανες. Ύστερα από 15 λεπτά, σταματήσαμε να ξαποστάσουμε στο μικρό ξωκλήσι του Άγιου Χαράλαμπου. Το τοπίο ήταν μαγευτικό. Η θάλασσα λάδι, ένα ολόλευκο καΐκι έμπαινε στον κόλπο αφήνοντας πίσω του μία πινελιά, ενώ γλάροι χόρευαν αρμονικά μαζί του. Πριν ξεκινήσουμε για το παλιό μεταλλείο, ήπιαμε νερό από τη στέρνα, γεμίσαμε τα παγούρια μας και αφήσαμε την πλευρά του βουνού που βλέπει προς το Αποκοφτό, στρίβοντας μέσα, προς τον κόλπο του Φάρου. Πάνω στη θάλασσα θυμίζοντας κάτι σαν ναυάγιο, κάτι σαν παλιό λιμάνι, βρίσκεται το σημείο φόρτωσης του μεταλλεύματος, που χρησιμοποιούσαν τα καράβια. Κατεβήκαμε μέχρι εκεί και κάναμε μία δροσιστική βουτιά στη θάλασσα για να πάρουμε δυνάμεις. Μας περίμενε τώρα ένα δύσκολο κομμάτι ανάβασης για να φτάσουμε στο Μεταλλείο. Παρά τα παραπανίσια μου κιλά τα κατάφερα, με αρκετή δυσκολία, δεν λέω, να φτάσω μέχρι πάνω. Η θέα καταπληκτική, οι στοές να μας περιμένουν με ανοικτό το στόμα σαν να επιβουλεύονται τη ζωή μας. Εδώ έβγαζαν άργυρο και σίδερο, ίσως και χρυσό κατά την αρχαιότητα. Ξεκουραστήκαμε αρκετά και πήραμε τον κατήφορο για τη μικρή παραλία που λέγεται Γλυφός. Μία γρήγορη βουτιά κι εδώ και φτάσαμε στον Φάρο όπου τσιμπήσαμε τοπικές λιχουδιές. Διασχίσαμε το μικρό χωριό του Φάρου και ανεβήκαμε τα σκαλιά για τη Φασολού. Μία ακόμη αμμουδερή παραλία, το παλιό στέκι των γυμνιστών. Αριστερά από τη Φασολού, στην άκρη του κάβου, ο φάρος από τον οποίο πήρε το όνομά της η περιοχή και το μοναστήρι του Σταυρού. Παρεμπιπτόντως το πανηγύρι, 14 Σεπτεμβρίου, είναι ένα από τα καλύτερα του νησιού. Κόψαμε στο μονοπάτι αριστερότερα και φτάσαμε στα βράχια. Εύκολα προσβάσιμα, λεία, φτάνουν γλυκά γλυκά μέχρι τη θάλασσα. Βουτάς, βγαίνεις έξω, ξαπλώνεις, λιάζεσαι και απολαμβάνεις. Εδώ είσαι εσύ και το Αιγαίο. Ούτε κόσμος, ούτε αυτοκίνητα, ούτε ομπρέλες...τίποτα. Ήλιος, θάλασσα και βράχια. Ξεκουράζεσαι και αναζωογονείσαι. Ο ήλιος είχε πέσει, όταν ξεκινήσαμε τον δρόμο της επιστροφής.

Στο Φάρο με την καλύτερη παρέα 

Ημέρα 2η: Πάμε για ψάρεμα;


Είχε μόλις χαράξει. Ξεκινήσαμε από το λιμανάκι του Φάρου τραβώντας νότια, προς το νησάκι Κυτριανή. Το τρεχαντήρι έσκιζε τα ήσυχα νερά και μόλις βγήκαμε ανοιxτά από τη Χρυσοπηγή, ο ήλιος ανέτειλε στο βάθος του ορίζοντα. Ο καπετάνιος είχε πάει από βραδίς με τον γιο του για να καλάρουν τα δίxτυα και τώρα θα τα σηκώναμε παρέα. Μισή ώρα πορεία και πιάσαμε το καλαδούρι για να αρχίσουμε να λεβάρουμε. Τα δίχτυα είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους ψαρέματος. Απαιτούν, όμως, πολλές ώρες ενασχόλησης, αφού πρέπει να τα βάλεις την προηγουμένη στο μέρος που έχεις επιλέξει και, αφού περάσουν όλη τη νύχτα στη θάλασσα, να τα σηκώσεις νωρίς το πρωί, για να μη βρεις τα ψάρια του μισοφαγωμένα. Και μετά, μέσα στη ζέστη και το λιοπύρι, αρχίζει το ξεψάρισμα, να βγάλεις δηλαδή ένα ένα τα ψάρια από το δίχτυ. Πολλές φορές έχεις σκαλώματα, μπερδέματα και πολλές άλλες αναποδιές, αλλά το δύσκολο κομμάτι έρχεται ακριβώς μετά. Όταν γυρίσεις στο λιμάνι και αφού πουλήσεις τα ψάρια, κάτι που δεν είναι πάντα σίγουρο ότι θα σου δώσει αυτό που περιμένεις, αρχίζει το «νετάρισμα». Θα έχετε δει ασφαλώς στα νησιά μας, τα δίχτυα που απλώνουν οι ψαράδες στον ήλιο. Όταν, λοιπόν, στεγνώσουν κάπως τα δίχτυα, τα καθαρίζουμε από πέτρες, φύκια, μπλεξίματα, κομμένα ψάρια και τα «ντανιάζουμε» για να είναι έτοιμα το απόγευμα που θα ξαναπάμε στο ψάρεμα. Και φτου κι απ’ την αρχή. Αναμφίβολα, η δουλειά του ψαρά είναι πολύ δύσκολη και τώρα πια τα ψάρια πολύ λίγα. Αρκετές σκορπίνες, λίγοι μπακαλιάροι, γοπίτσες, μπαρμπούνια και διάφορα βραστόψαρα βγάλαμε. Πήγαμε καλά και ξεπουλήσαμε αμέσως μόλις γυρίσαμε στον Φάρο. Κρατήσαμε κάποια καλά κομμάτια για να φάμε κι εμείς και δώσαμε ραντεβού για αργότερα.
Μαζευτήκαμε όλη η παρέα σε ένα από τα πιο γνωστά στέκια της Σίφνου, στη περιοχή του Φάρου, με εξαιρετική θέα. Ο βράχος με το ονομαστό μοναστήρι της Χρυσοπηγής βρίσκεται ακριβώς απέναντι και, αν κάτσει κανείς στα τραπεζάκια πάνω στον μόλο, αισθάνεται ότι ζει ένα όνειρο. 

Χερρόνησος

Ημέρα 3η- Βόλτα στον Άγιο Συμεών έως τη Χερρόνησο


Μέχρι πριν από λίγα μόλις χρόνια η πρόσβαση στη βόρεια πλευρά της Σίφνου γινόταν με βαρκάκια ή γαϊδουράκια. Τώρα υπάρχει δρόμος που ξεκινά από τον Αρτεμώνα. Το τοπίο στη διαδρομή εναλλάσσεται. Στην αρχή περάσαμε πάνω από απόκρημνες πλαγιές που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα, με υπέροχη θέα στο Αιγαίο, και μετά γυρίζοντας προς το εσωτερικό του νησιού, βρεθήκαμε σε ένα οροπέδιο, με πολλά ελαιόδεντρα, καλλιεργημένες εκτάσεις και βοσκοτόπια. Στο χωριό Τρουλάκι ανεβήκαμε τον χωμάτινο δρόμο για το μοναστήρι του Αγίου Συμεών, όπου νομίζεις ότι βρίσκεσαι ψηλά... στα σύννεφα. Στο μοναστήρι, που βρίσκεται σε άριστη κατάσταση, μπορείτε να ξεκουραστείτε, να δροσιστείτε από τη στέρνα και ίσως να νιώσετε την επαφή με αυτό που άλλοι λένε θείο, άλλοι θεϊκό, άλλοι απλώς απέραντη γαλήνη. Όπως και να έχει, μην παραλείψετε να το επισκεφτείτε. Κατεβήκαμε, πήραμε ξανά τον δρόμο της Χερρονήσου και μετά από μια μικρή διαδρομή με αρκετές στροφές σε ένα άγριο και βραχώδες τοπίο, φτάσαμε στο λιμανάκι του χωριού. Κατευθείαν μπάνιο στη θάλασσα. Στη Χερρόνησο όλα μοιάζουν να έχουν μείνει στο χθες.

Η Ακρόπολη του Αγίου Ανδρέα 

Ο πλούτος της Σίφνου

Ήδη από την πρώιμη εποχή του χαλκού, υπήρξε από τα πλουσιότερα νησιά, λόγω των κοιτασμάτων αργύρου, μόλυβδου και χαλκού στο έδαφος της καθώς και του πρώτου ορυχείου του κόσμου. Η μεταλλευτική δραστηριότητα στη Σίφνο από την 3η χιλιετία π.Χ. και η προμήθεια των μεταλλευμάτων της στα γύρω νησιά και την Ηπειρωτική Ελλάδα συνέβαλε σημαντικά στη γενικότερη πολιτιστική εξέλιξη του αρχαίου κόσμου αποτελώντας ένα από τα κύρια στάδια μετάβασης από την εποχή του λίθου στην εποχή του χαλκού. Οι προϊστορικές ακροπόλεις, οι 76 αρχαίοι πύργοι-φρυκτωρίες, τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν την κατοίκηση στη Σίφνου για περισσότερα από 5.000 χρόνια. Ξακουστός είναι ο «Θησαυρός των Σιφνίων», ένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα του Μουσείου των Δελφών, μάρτυρας του πλούτου της κατά την αρχαιότητα χάρη στα μεταλλεία της (χρυσού και αργύρου). Λόγω της ποιότητας των προϊόντων που παρήγαγε και της ιδιαίτερα ανεπτυγμένης εμπορικής δραστηριότητας της, κατείχε εξέχουσα θέση στον ελλαδικό και μεσογειακό χώρο.
Η πανάρχαια τέχνη του τροχού, που εκατοντάδες χρόνια έκανε τη Σίφνο τροφοδότη της Ελλάδος και της Μεσογείου σε οικιακά σκεύη, όταν η λέξη τσουκαλάς ήταν συνώνυμη με το Σιφνιός, συνεχίζει και σήμερα να είναι μια από τις αποδοτικότερες ασχολίες των Σιφνίων. Είναι η τέχνη που μπορεί ο επισκέπτης του νησιού να παρακολουθήσει σε όλα της τα στάδια στα αγγειοπλαστεία που είναι διασκορπισμένα σε όλη τη Σίφνο. Να δει το χώμα να γίνεται αριστούργημα, να παίρνει σχήμα και χρησιμότητα και ταυτόχρονα να έχει τη δυνατότητα να το κάνει δικό του.

Το πανηγύρι του Αϊ Σώστη

Τα πανηγύρια 

• Της Παναγίας Χρυσοπηγής, στην ομώνυμη εκκλησία, την ημέρα της Αναλήψεως
• Των Ταξιαρχών στο Βαθύ 12 Ιουλίου
• Του Προφήτη Ηλία, στην ομώνυμη κορυφή, 19 Ιουλίου
• Του Αγίου Παντελεήμονα, στη Χερρόνησο, 26 Ιουλίου
• Του Ιωάννου του Προδρό- μου, στο Μαύρο Χωριό, 28 Αυγούστου
• Του Αγίου Συμεών, στην ομώνυμη κορυφή- 31 Αυγούστου
• Της Παναγιάς Βρυσιανής, στη Μονή της Βρύσης,
7 Σεπτεμβρίου
• Του Σταυρού, στον Φάρο, 13 Σεπτεμβρίου
• Του Αγίου Νικήτα, στον Άη Νικήτα τ` Αντρί, 15 Σεπτεμβρίου
• Αγίου Νικολάου,
στα Αερινά, 6 Δεκεμβρίου

Στα μονοπάτια της Σίφνου

Τα μονοπάτια 

Μια πολύ καλή προσπάθεια έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια για την ανάδειξη της φύσης, των μονοπατιών και των άγνωστων πλευρών του νησιού, κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους επισκέπτες της Σίφνου και κυρίως τους ταξιδευτές από το εξωτερικό. Πρόκειται για τo "Sifnos Trails", ένα πρόγραμμα του Δήμου Σίφνου που υλοποιήθηκε το 2015. Ο Δήμος Σίφνου θέλησε να αναβαθμίσει το δίκτυο μονοπατιών του νησιού, και συνεργάστηκε σε αυτό με την Κοιν.Σ.Επ. Paths of Greece. Οι παλιές σημάνσεις αφαιρέθηκαν και στη θέση τους τοποθετήθηκαν νέες σημάνσεις πολύ πιο ανθεκτικές και ομοιόμορφες σε όλα τα μονοπάτια. Η Σίφνος έχει τώρα ένα δίκτυο επαγγελματικά και άρτια σηματοδοτημένων μονοπατιών που ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα, καθιστώντας το ένα από τα μεγαλύτερα του Αιγαίου! Στόχος του προγράμματος "Sifnos Trails" είναι να βοηθήσει τους επισκέπτες του νησιού να εξερευνήσουν με ασφάλεια και ευκολία το φυσικό και πολιτισμικό πλούτο του νησιού.

Στο μονοπάτι για το Μαύρο Χωριό

Προφήτης Ηλίας: 
Το μονοπάτι ξεκινάει απ’ τα Φυρόγια στην αρχή του δρόμου για Βαθύ. Χρειαζόμαστε περίπου μιάμιση ώρα σε μονοπάτι ανηφορικό, κατά τόπους πλακόστρωτο, με σκαλιά και μεγάλη κλίση κατά το τελευταίο μισάωρο της διαδρομής, για να φτάσουμε στο παλιότερο μοναστήρι του νησιού και το ψηλότερο άκρο του (695 μ.) Ενδιαφέρον έχουν τα μυστικά δωμάτια και οι κατακόμβες του μοναστηριού όπως και το εκκλησάκι του Αγ. Ηλισαίου, ενώ εντυπωσιακή είναι η θέα του νησιού από ψηλά και των άλλων νησιών τριγύρω. Λίγο δύσκολη διαδρομή, δεν συνιστάται σε ηλικιωμένους ή πολύ άπειρους στο περπάτημα. Η επιστροφή απ’ τον ίδιο δρόμο διαρκεί περίπου την ίδια ώρα.
Άϊ-Σώστης: 
Η διαδρομή ξεκινάει απ’ την πλατεία του Αρτεμώνα. Περνάμε μέσα απ’ το χωριό, για κάποιους το πιο όμορφο του νησιού, δίπλα στην Παναγιά τα Μάγγανα και βγαίνουμε στον Αϊ-Μηνά. Από κει άλλο μονοπάτι πλακόστρωτο και κατηφορικό μάς βγάζει στον Αϊ-Σώστη, ένα μοναστήρι λίγα μέτρα πάνω απ’ τη θάλασσα.
Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι τ’ απομεινάρια των αρχαίων μεταλλείων χρυσού. Η διαδρομή προς το μοναστήρι διαρκεί λίγο περισσότερο από μία ώρα και στον γυρισμό η ανηφορική πορεία απαιτεί λίγο χρόνο παραπάνω. Δεν είναι δύσκολη πάντως.
Μαύρο Χωριό-Βαθύ:
Ξεκινάμε το περπάτημα από την Αγία Μαρίνα του Καδέ στον δρόμο του Βαθιού και μέσα σε μία ώρα έχουμε φτάσει στον Αϊ-Γιάννη του Μαύρου Χωριού κάνοντας μια εύκολη διαδρομή χωρίς πολλές ανηφόρες και κατηφόρες με θέα τον Πλατύ Γιαλό, τα γύρω νησιά και το Βαθύ. Στον Αϊ-Γιάννη σταματάμε για καφέ!
Το επόμενο κομμάτι της διαδρομής από το μοναστήρι στο Βαθύ είναι επίσης γύρω στη μία ώρα, ευχάριστο και ξεκούραστο μέχρι τον κόλπο του Βαθιού. Στο δρόμο μπορούμε να περάσουμε από τα ερείπια του οικισμού που έδωσε στην περιοχή το όνομα «Μαύρο Χωριό», από αρχαίους πύργους και την πηγή στο Καλαμίτσι.
Φυκιάδα:
Ξεκινάμε από Πλατύ Γιαλό με νότια κατεύθυνση. Η διαδρομή στο μεγαλύτερο μέρος της είναι παράλληλη με τη θάλασσα αλλά ψηλότερα απ’ αυτήν. Λίγο πριν τη Φυκιάδα διασχίζουμε έναν από τους παλαιότερους ελαιώνες, βλέπουμε μια παλιά αγροικία και τον καρόδρομο που οδηγούσε στη θάλασσα. Μέχρι το μοναστήρι του Αϊ-Γιώργη θα χρειαστούμε περίπου δύο ώρες κι από κει κάτι λιγότερο από μία ώρα μέχρι τον χωματόδρομο. Το μονοπάτι που ακολουθούμε είναι μερικές φορές δυσδιάκριτο (αλλά υπάρχει σήμανση), το έδαφος βραχώδες και το τελευταίο του κομμάτι από το μοναστήρι στον δρόμο είναι απότομα ανηφορικό.
Κάστρο-Φάρος:
Η βόλτα αρχίζει από την πλατεία του Αρτεμώνα και τον χωματόδρομο για την Πουλάτη, όπου υπάρχει το παλιό μονοπάτι, το οποίο ακολουθούμε μέχρι την Παναγιά.
Από κει παίρνουμε άλλο μονοπάτι για το Κάστρο και φτάνουμε στην παλιά πρωτεύουσα του νησιού, σε λιγότερο από μία ώρα συνολικά.
Μετά από μια σύντομη περιήγηση στο Κάστρο περνάμε στο απέναντι βουνό για μια διαδρομή που θα διαρκέσει λίγο περισσότερο από μία ώρα, όχι πολύ δύσκολη, δίπλα σε χωράφια, θεμωνιές (αγροτικά μικρά κτίσματα) κι εκκλησάκια, με κατάληξη τον Φάρο.

Φυκιάδα

Γενικά:
Εφόσον σας ενδιαφέρει να πάτε για περπάτημα με οδηγό, όλες οι διαδρομές ξεκινάνε νωρίς το πρωί ή το απόγευμα από σημείο που καθορίζεται μετά από συνεννόηση (εξαρτάται σε ποιο χωριό μένετε, αν έχετε μεταφορικό μέσο κ.λπ.). Οι διαδρομές για τον Προφήτη Ηλία και τον Αϊ-Σώστη καταλήγουν στο σημείο απ’ όπου ξεκινούν. Οι άλλες όχι. Στα μοναστήρια θα κάνετε στάση για καφέ, κουβεντούλα και ξεκούραση (περίπου 30 ́), ενώ στη διάρκεια της βόλτας θα ακούσετε για την ιστορία του νησιού, τους αρχαίους πύργους και τα μεταλλεία, τα πανηγύρια, τα μυρωδικά. Μαζί σας πρέπει να έχετε κατάλληλα παπούτσια και νερό!
Οι διαδρομές που αναφέρονται είναι ενδεικτικές μόνο και μπορούν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις διαθέσεις της παρέας. Υπάρχουν και πολλές άλλες ακόμα, όπως φυσικά υπάρχει και η δυνατότητα να πάρετε έναν χάρτη και να περιπλανηθείτε μόνοι σας. Ειδικά στο δυτικό κομμάτι, που είναι και περιοχή NATURA, θα μαγευτείτε από το πράσινο αυτού του κατά τα άλλα ξερού βράχου!

Καλλιτεχνική πινελιά στο μονοπάτι για τη Φυκιάδα από τον Alberto Bourdeth (χρειάζεται μια μικρή παράκαμψη από το μονοπάτι)

Περισσότερες πληροφορίες για τα μονοπάτια: http://hikersfriendly.com