Ύμνος στη φύση στα νότια του Νομού Ευρυτανίας!
Κείμενο και Φωτογραφίες: Ερμής Καθαράκης
Πώς θα πάτε:
Ο Άγιος Νικόλαος Καρπενησίου απέχει από την Αθήνα 287 χλμ. μέσω της Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας. Από τη Λαμία στρίβετε προς Καρπενήσι περνώντας από Λιανοκλάδι, Μακρακώμη και τα χωριά Πτελέα, Νεοχωράκι, Άγιος Γεώργιος και Τυμφρηστός. Διανύετε τη σήραγγα Τυμφρηστού, μήκους 1.400 μέτρων και στην έξοδο της ακολουθείτε τις ταμπέλες για Άγιο Νικόλαο.
Αναζητούσαμε την κατάλληλη στιγμή για να γίνουμε μάρτυρες ενός καλά κρυμμένου μυστικού, που κυκλοφορούσε μόνο από στόμα σε στόμα ανάμεσα σε μύστες φυσιολάτρες. Είχαμε ακούσει ότι πρόκειται για ένα από τα πιο αποκαλυπτικά μέρη, ίσως το ιδανικότερο για river trekking σε όλη την ελληνική επικράτεια. Με ανυπομονησία, λοιπόν, ξεφύγαμε από το κλεινόν άστυ για ένα μοναδικό διήμερο στην κοσμογονία τής αδάμαστης ευρυτανικής γης με κύριο στόχο να βραχούμε στα νερά του Κρικελλοπόταμου και να βιώσουμε λίγο από τον υδάτινο μυστικισμό που αποπνέει η διάσχιση του περιβόητου στενού περάσματος ανάμεσα στα όρη Πλατανάκι και Καλιακούδα, εκεί όπου Πάντα Βρέχει…
Το ακριβές στίγμα παρέμενε για πολλά χρόνια άγνωστο, μέχρι που πριν από περίπου 15 χρόνια, εταιρίες εναλλακτικών δραστηριοτήτων άρχισαν να δραστηριοποιούνται στην περιοχή και να προσελκύουν όσους αποζητούσαν να εξερευνήσουν σπιθαμή προς σπιθαμή μέρη απάτητα, απίστευτου φυσικού κάλλους με εντυπωσιακά πλούσια βιοποικιλότητα που δεν έχει ακόμα πλήρως καταγραφεί.
Οδηγός μας σε αυτή την περιπέτεια ήταν ο Χρήστος, προσφορά της εταιρίας Trekking Hellas, ο οποίος μας προσέφερε τα φώτα του. Σημείο εκκίνησης και ορμητήριο της εκδρομής, ο παραδοσιακός αγροτουριστικός ξενώνας «Η γωνιά της Λίνας» στον Άγιο Νικόλαο Καρπενησίου, όπου μας προσέφερε απλόχερα τη ζεστή της φιλοξενία, η δραστήρια και με μεράκι ιδιοκτήτρια, Λίνα Χατζοπούλου.
Έτοιμοι για δράση…
Φορτωνόμαστε στο 4x4 και οδεύουμε προς Μεγάλο Χωριό. Αφήνουμε την άσφαλτο και ανηφορίζουμε τον φιδωτό χωματόδρομο στις βόρειες υπώρειες της Καλιακούδας, μέσα σε μια πράσινη συμφωνία από πλατάνια, βελανιδιές, οξιές και καρυδιές, που δίνουν σταδιακά τη θέση τους σε αμέτρητες ρίζες κεφαλληνιακής ελάτης. Κάνουμε μια μικρή στάση για να δροσιστούμε από την πηγή στο προαύλιο του καταφυγίου του Ορειβατικού Συλλόγου Καρπενησίου και συνεχίζουμε ακάθεκτοι να σκαρφαλώνουμε τις γυμνές πλέον πλαγιές του βουνού μέχρι το διάσελο στα 1.800 μέτρα υψόμετρο, απ’ όπου απολαμβάνουμε την άπλετη πανοραμική θέα βόρεια προς Βελούχι, δυτικά προς Χελιδόνα, ανατολικά προς Βαρδούσια και Οίτη και νότια προς Παναιτωλικό και Ναυπακτία.
Από το σημείο αυτό ξεκινά μονοπάτι, το οποίο μετά από μία ώρα καταλήγει στην κορυφή της Καλιακούδας. Εμείς, όμως, αρχίζουμε να καταπίνουμε τις απότομες κατηφορικές φουρκέτες, προσπερνούμε τα Δολιανά και μπαίνουμε σε τελική ευθεία για την πολυπόθητη βαθιά χαράδρα του Κρικελλοπόταμου. Φοράμε τις στολές από νεοπρέν και είμαστε έτοιμοι για δράση!
Βρισκόμαστε ήδη να ισορροπούμε στις τεράστιες κατάλευκες κροκάλες, ενώ η ξύλινη γέφυρα της Ροσκάς πάνω από τα κεφάλια μας ορίζει και την επίσημη αφετηρία εντός του φαραγγιού. Πλατσουρίζουμε καταγοητευμένοι μέσα στα διάφανα νερά και σιωπηλοί χαζεύουμε τα σταχτιά και καφετιά ζωνάρια που σχηματίζονται στα τοιχώματα του στενού φαραγγιού.
Στη διαδρομή που ακολουθεί την κοίτη του ποταμού τσιγκλάμε βατράχια και νερόφιδα και μετά από λίγο οι πρώτοι καταρράκτες κλέβουν τα βλέμματά μας και πυροδοτούν τις ψηφιακές μηχανές που με αγωνία προσπαθούν να αποτυπώσουν την κρυστάλλινη μαγεία.
Λουζόμαστε στους υδάτινους όγκους που σκάνε με πίεση στα σώματά μας εξανεμίζοντας τις αρνητικές σκέψεις και συνεχίζουμε να πεζοπορούμε και σε σημεία να κολυμπάμε μέσα σε φυσικές πισίνες-κολυμπήθρες, κυριευόμενοι από ένα αίσθημα ευδαιμονίας, αλλά και αδημονίας για το τι θα ακολουθήσει παρακάτω. Το φως λιγοστεύει και η αποκάλυψη συμβαίνει εκεί όπου το φαράγγι στενεύει ακόμα περισσότερο συνθέτοντας ένα ανάγλυφο σύμπλεγμα από αλλεπάλληλους υδάτινους σταλακτίτες.
Θόλοι και σπήλαια συγκρατούν επάλληλες στρώσεις από σκουροπράσινα χορταριασμένα χώματα, βρύα και αιωρούμενες αγριοκαστανιές − με δηλητηριώδεις καρπούς − αφήνοντας το νερό να πέφτει με παγωμένη πνοή. Δεν χορταίνουμε να περιπλανούμαστε μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα υδρονέφωσης που δημιουργείται από το αέναα έντονο ψιχαλητό. Πρόκειται για μια συγκινητική έξαρση της φύσης που καθηλώνει και συναρπάζει, για ένα εξωτικό περιβάλλον που προκαλεί έκρηξη αδρεναλίνης και ψυχική ανάταση.
Με γεμάτες τις μπαταρίες μας, αφήνουμε τα ζωογόνα νερά του Κρικελλοπόταμου να σμίξουν πιο κάτω με αυτά του Καρπενησιώτη και με τη σειρά τους ως Τρικεριώτης να ξεχυθούν στη Λίμνη Κρεμαστών και παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής απολαμβάνοντας για άλλη μια φορά το μοναδικό τοπίο.
Στοιχεία διαδρομής:
- Απόσταση από Άγιο Νικόλαο Καρπενησίου: 41 χιλιόμετρα
- Μήκος φαραγγιού Πάντα Βρέχει: 1 χιλιόμετρο
- Διάρκεια διάσχισης: 2 ώρες πηγαινέλα με στάση
- Χρονική περίοδος: Ιούνιο με Σεπτέμβριο
- Φυσική κατάσταση: Καλή
Εταιρία Εναλλακτικού Τουρισμού: Trekking Hellas Ευρυτανίας www.trekking.gr
Τι χρειάζεται να έχετε μαζί σας:
Για τους λάτρεις του βουνού είναι μια πολύ δροσιστική καλοκαιρινή (Μάιο με Σεπτέμβριο) δραστηριότητα. Καλό είναι να φοράτε μαγιό, καθώς και ορειβατικά σανδάλια ή αθλητικά παπούτσια μια και θα αναγκαστείτε να κολυμπήσετε και να περάσετε μέσα από καταρράκτες καπέλο, να έχετε σακίδιο και παγούρι, ελαφρά τροφή (σταφίδες, σοκολάτες, σάντουιτς), πετσέτα και φυσικά θετική διάθεση!
Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε:
Άγιος Νικόλαος Καρπενησίου (ή Λάσπη)
Απλώνεται αμφιθεατρικά, αμέσως μετά τη δυτική έξοδο της σήραγγας Τυμφρηστού, γύρω από συστάδες πυκνών καστανόδεντρων να το τυλίγουν. Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει η πετρόχτιστη εκκλησία του Αγίου Νικολάου εκ Βουνένης με το επιβλητικό καμπαναριό, ενώ στα λασπώδη χώματά του, εξ ου και η παλαιότερη ονομασία «Λάσπη», έχουν αφήσει τα σημάδια τους ένοπλοι αντάρτες και κατακτητές, εξ ου και το προσωνύμιο «Μικρή Μόσχα». Για λίγες μέρες το 1942 είχε φιλοξενηθεί και ο Άρης Βελουχιώτης στο χωριό, συγκεκριμένα στην ιστορική καλύβα του Βασίλη Σιαφάκα. Στις ίδιες αυτές εκτάσεις, καλλιεργούνται συστηματικά τα περίφημα χαντρέλια, φασόλια για τα οποία φημίζεται το χωριό μαζί με τα κάστανα και τα γλυκά κουταλιού. Στη γύρω περιοχή θα βρείτε πολλές αξιόλογες τοποθεσίες, όπως το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, όπου θα δροσιστείτε από τα καθαρότερα νερά της Ευρυτανίας σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.
Στις 26 Ιουλίου κάθε χρόνο γίνεται τρικούβερτο γλέντι με αντάμωμα από μετανάστες που επιστρέφουν από την Αμερική. Αν δεν τα καταφέρετε τότε, υπάρχουν και οι Γιορτές του Δάσους κάθε Αύγουστο. Τα γύρω βουνά διατρέχουν βατοί χωματόδρομοι, ιδανικοί για πεζοπορία και ποδηλασία βουνού, αλλά και πιο τραχείς για ασυναγώνιστες off road καταστάσεις. Πολύ κοντά, σε ένα, επίσης, καταπράσινο περιβάλλον, θα βρείτε και το σύγχρονο Αθλητικό Κέντρο 211 στρεμμάτων, το οποίο επιλέγουν πολλοί αθλητές για τις προπονήσεις τους λόγω των ιδανικών κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν.
Άγιος Λεωνίδης στο Κλαυσί
Αξίζει να κάνετε μια παράκαμψη για να θαυμάσετε τα εκπληκτικά ψηφιδωτά της τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 6ου αιώνα. Για να τα δείτε, πρέπει πρώτα να εντοπίσετε στην πλατεία του χωριού τον παπα-Σπύρο που έχει τα κλειδιά! Θα σας συνοδέψει και ξεναγήσει στον ναό που αποκαλύφθηκε τυχαία μετά από μια μεγάλη βροχή το 1955 από ντόπιους που καλλιεργούσαν τα χωράφια τους.
Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στους Κορυσχάδες
Στην πλατεία του γραφικού οικισμού με τα πέτρινα, καλοδιατηρημένα αρχοντικά, τα περισσότερα μετασκευασμένα σε παραδοσιακούς ξενώνες. Ιδρύθηκε το 1997 με σκοπό τη διάδοση της ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης, μέσω έντυπου, κυρίως υλικού. Στεγάζεται στο κτίριο του διατηρητέου δημοτικού σχολείου, όπου στις 14 Μαΐου 1944 συνεδρίασε το Εθνικό Συμβούλιο της Ελεύθερης Ελλάδας. Εκτίθενται φωτογραφίες από τη συλλογή του Σπύρου Μελετζή, του λεγόμενου φωτογράφου της Αντίστασης, από την περίοδο 1941-44.
Λαογραφικό Μουσείο στο Μεγάλο Χωριό
Θα το βρείτε στο πλακόστρωτο καλντερίμι που οδηγεί στη νότια πλευρά τού οικισμού. Ιδρύθηκε το 1981 και στεγάζεται σε ένα πέτρινο αρχοντικό που ανήκε στον επιχειρηματία Μπαρτσιώτα από την Κωνσταντινούπολη. Στις 6 αίθουσες του φιλοξενούνται αντικείμενα καθημερινής χρήσης, παραδοσιακές ενδυμασίες, κεντήματα και υφαντά, ένας αργαλειός και μια σειρά από αντικείμενα και εργαλεία παραδοσιακών επαγγελμάτων, όπως του λιθοξόου, του λατόμου, του πεταλωτή και του κατασκευαστή βαρελιών. Επίσης, διαθέτει μια πολύ καλή βιβλιοθήκη.
Μικρή Λίμνη στο Παλιό Μικρό Χωριό
Λίγο πριν φτάσετε στα πρώτα σπίτια του χωριού θα δείτε στη δεξιά πλευρά του δρόμου μια αυτοσχέδια πινακίδα που σας δείχνει το μονοπάτι. Ακολουθήστε το και μετά από 200 μέτρα θα βρεθείτε μπροστά σ’ ένα βαθύ κοίλωμα που γεμίζει νερό από τα γύρω ρυάκια, δημιούργημα της κατολίσθησης του 1963 και της συνεπακόλουθης αλλοίωσης του εδάφους.
Μονή Προυσού στον Προυσό
Φωλιάζει στην άκρη του γκρεμού, σ’ ένα ειδυλλιακό τοπίο. Στο καθολικό της συρρέουν προσκυνητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας για την εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας, η οποία μεταφέρθηκε τον 9ο αιώνα από την Προύσα της Μικράς Ασίας, όπου βρισκόταν, για να σωθεί από τους εικονομάχους. Σήμερα, μόλις 3 μοναχοί καταλύουν στα κελιά της, αναζητώντας την επαφή με το θείο με θέα τις κατάφυτες πλαγιές του Παναιτωλικού. Στο Μουσείο της Μονής, ανάμεσα σε άλλα κειμήλια, εκτίθεται και το σπαθί του Καραϊσκάκη. Σε πολύ καλή κατάσταση διατηρούνται και οι Πύργοι Καραϊσκάκη, οι οποίοι ορθώνονται σε δύο στρατηγικά σημεία, ανατολικά και δυτικά της Μονής. Χτίστηκαν τον 17ο αιώνα για να την προστατέψουν από τις επίμονες επιδρομές των Τούρκων.
Μαύρη Σπηλιά στον Προυσό
Βρίσκεται στην απέναντι άκρη του χωριού, πολύ κοντά στο αλλαντοποιείο Στρεμμένου και απέχει περίπου μισή ώρα με τα πόδια από τον δρόμο, μέσα σε μια διαδρομή γεμάτη διαδοχικούς καταρράκτες, λιμνούλες, τρεχούμενα νερά, γεφυράκια, σ’ ένα καταπράσινο περιβάλλον που καταλήγει στην ονομαστή σπηλιά. Εδώ, έβρισκαν καταφύγιο οι αντάρτες την εποχή του Εμφυλίου. Κάτι ήξεραν...
Φαγητό:
Να δοκιμάσετε: Τραγανιστό αρνί σούβλας, εξοχικό και κοκορέτσι, παραδοσιακές χειροποίητες τυρόπιτες, χορτόπιτες, πρασόπιτες, κολοκυθόπιτες και γαλατόπιτες .
Να προμηθευτείτε: Μέλι ελάτων, θυμαρίσιο, περδικάκι και ρίγανη, αλλά και κερήθρες, γύρη − αποξηραμένη και νωπή −, βασιλικό πολτό, πρόπολη, ρακόμελο και παστέλια, προσούτο Ευρυτανίας, σαλάμι αέρος, λουκάνικα και άλλα αλλαντικά φυσικής ωρίμανσης.
Ποτάμια στην Ελλάδα που προσφέρονται για river trekking:
Πέρα από το παραμυθένιο Πάντα Βρέχει στην Ευρυτανία μπορείτε να επισκεφθείτε τη Νέδα ανάμεσα σε Ηλεία και Μεσσηνία, το φαράγγι του Ενιπέα στον Όλυμπο, το φαράγγι Ράμνο Μπορ (Λουτρά Πόζαρ), το φαράγγι Γεροποτάμου στο όρος Καϊμακτσαλάν του Νομού Πέλλας, τον ποταμό Αώο στην Κόνιτσα, καθώς και τον ποταμό Αχέροντα από το πανέμορφο χωριό Γλυκή κάτω από την Πάργα στην Ήπειρο.
